Tàu Hiĕk

Bō̤-ciéng hō̤ ùng

Báe̤k-gĭng Dâi-hŏk sê Dṳ̆ng-guók gì siŏh sū gŭng-lĭk dâi-hŏk, gāng-chĭng Báe̤k-dâi, ôi-ché̤ṳ diŏh Báe̤k-gĭng Hāi-diêng-kṳ̆. Báe̤k-gĭng Dâi-hŏk cháung-gióng ṳ̀ 1898 nièng, sê Dṳ̆ng-guók gê̤ṳng-dâi dâ̤ ék sū guók-lĭk dâi-hŏk. Báe̤k-dâi sê Dṳ̆ng-guók Sĭng-ùng-huá Ông-dông gâe̤ng Ngū-sé Ông-dông gì huák-nguòng-dê, iā sê iā sâ̤ sṳ̆-dièu diŏh Dṳ̆ng-guók dék ká̤ gì duòng-bó̤ dê. Ĭ iâ sê Dṳ̆ng-guók dê̤ṳng-iéu gì ngiēng-géu hìng dâi-hŏk, ké̤ṳk nè̤ng nêng-ùi sê Dṳ̆ng-guók dék hō̤ gì dâi-hŏk cĭ-ék, ô iā gèng gì hŏk-sŭk sĭng-ngê̤ṳ. Báe̤k-dâi mŭk-sèng ô 5 ciáh hŏk-buô, 41 ciáh iêng-hiê, 216 ciáh ngièng-géu-sū (hĕ̤k ngièng-géu dṳ̆ng-sĭng), 16 ciáh Guók-gă Dê̤ṳng-diēng Sĭk-ngiêng-sék, 20 ciáh hô-sṳ̆k gâe̤ng gáu-hŏk ĭ-iêng. Ĭ ô 101 ciáh buōng-kuŏ cuŏng-ngiĕk, 4 ciáh dâ̤ nê hŏk-sê̤ṳ hŏk-ôi cuŏng-ngiĕk, 244 ciáh suŏk-sê̤ṳ cuŏng-ngiĕk, 201 ciáh báuk-sê̤ṳ cuŏng-ngiĕk, 81 ciáh cuòng-guók dê̤ṳng-diēng hŏk-kuŏ, 35 ciáh báuk-sê̤ṳ-hâiu kuŏ-ngièng làu-dông-câng, 1428 ciáh gáu-sêu (gì-dṳ̆ng báuk-sê̤ṳ-sĕng dō̤-sṳ̆ 1227 ciáh), 1848 ciáh hó-gáu-sêu, gì-dṳ̆ng Dṳ̆ng-guók Kuŏ-hŏk-iêng Iêng-sê̤ṳ 52 ciáh, Dṳ̆ng-guók Gĕ̤ng-tiàng-iêng Iêng-sê̤ṳ 7 ciáh, Dâ̤-săng-sié-gái Kuŏ-hŏk-iêng Iêng-sê̤ṳ 14 ciáh, 973 Hâung-mŭk siū-sĭk kuŏ-hŏk-gă 14 ciáh, Diòng-gĕ̤ng Hŏk-ciā 95 ciáh. Báe̤k-gĭng Dâi-hŏk gì Iêng-sê̤ṳ, 973 Hâung-mŭk siū-sĭk kuŏ-hŏk-gă, Diòng-gĕ̤ng Hŏk-ciā, Guók-gă Dê̤ṳng-diēng Hŏk-kuŏ ī-gék Guók-gă Dê̤ṳng-diēng Sĭk-ngiêng-sék gì só-liông dŭ sê cuòng-guók gō̤-hâu diē-sié dék sâ̤ gì. >>Sié lŏ̤h tĕ̤k...

Nṳ̄ â̤ báik mâ̤?

• Diòng-suók ô siŏh-cṳ̄ng có̤ ôi-sĕng sāi gì nó̤h, huăng-giāng sìng-mā â̤ dò̤ kó̤ kià kă-bōng-giâ buŏi, găk Nĭk-buōng ĕng siŏh-báh-nièng bô kō̤-ī biéng-có̤ sìng-mìng. Cuòi sê sié-nó̤h?
• Ĭng-guók gì sié-nó̤h sĭng-ùng ciŭ-bó̤ â̤ buŏng 8 bĭk bēng-buōng hióng cuòng-giù huák-hèng?
• Gó-dā̤ Hók-ciŭ-nè̤ng ô cê-gă gì chiū-sié biēu-sê só-cê. Ciŏng-ciŏng có̤ lī?
• Diê-nè̤ng ké̤ṳk «Cô̤i-áuk Uòng-guăng» (罪惡王冠), «Céng-gék gì Gé̤ṳ-ìng» (進擊其巨人), «KILL la KILL», «Dŭng-liê Giéng-iù-gī» (東離劍遊紀) dēng-dēng dông-uâ có̤ ĭng-ngŏk?
• Diê-nè̤ng (dù) có̤-sá̤-sá̤ kī cêu găk sĕ̤ng-ngṳ̄ kuàng-gīng diē-sié sĕng-uăk, găk 2018 nièng gó ké̤ṳk «Buâng-ngĭk-séng Báik-uâng Ā-sáik-uòng» (叛逆性百萬亞瑟王) puói-ĭng?
• Muōi nièng 7 nguŏk gâe̤ng 12 nguŏk gì tàu siŏh lā̤-bái-nĭk, dŭ â̤ có̤ sié-nó̤h Nĭk-buōng-uâ gì kō̤-cṳ̆?
• Nṳ̄ â̤ báik Duang cī ciáh Dṳ̆ng-guók uōng-cié-uōng-lô gì sṳ̀-ngṳ̄ sê sié-nó̤h é-sé̤ṳ mâ̤?
• Ngà̤ Táuk-sĭng găk Dṳ̆ng-guók gáu-huôi lĭk-sṳ̄ diē-sié ô sié-nó̤h dê̤ṳng-iéu é-ngiê?

Cê-mō̤ sáuk-īng

Dŏng-nièng gĭng-dáng

Gĭng-dáng sê 2022 nièng 08 nguŏk 8 hô̤, bái-ék. (sáuk-sĭng)

8 nguŏk 8 hô̤: Dài-uăng: hô-chĭng-cáik

• 1786 nièng: Michel-Gabriel Paccard gâe̤ng Jacques Balmat bà siông Alpes Săng gì Blanc Hŭng, cuòi sê bà-săng ông-dông gì kăi-sṳ̄.
• 1942 nièng: Mahatma Gandhi huák-biēu iēng-siók, iĕu-giù Ĭng-guók tó̤i-chók Éng-dô, cuòi sê Éng-dô dŭk-lĭk ông-dông gì kăi-sṳ̄.
• 1973 nièng: Hàng-guók céng-dê-gă Kim Dae-Jung găk Nĭk-buōng Dĕ̤ng-gĭng ké̤ṳk nè̤ng bōng-gá.
• 2009 nièng: Hŭng-tăi Morakot dĕng-lṳ̆k Dài-uăng(dù), ī-hâiu gūi-gĕ̤ng duâi huák-kă̤-cūi, sĕng--kó̤ 681 nè̤ng.

Cáuk-gă dù-piéng

Dŏng-ciŭ Gĭ-dók-gáu-dòng sê Hók-ciŭ Chŏng-săng-kṳ̆ gì siŏh ciáh Gĭ-dók-gáu gáu-dòng, kī diŏh Mìng-gĕ̤ng dâi-dŏng gì Dŏng-ciŭ-dō̤ gà̤-dēng. Cŭ-uái có̤i cā sê Ngà̤ Táuk-sĭng cū-cŭng gì dê-sāng. 1948 nièng, Hók-ciŭ gĭ-dók-gáu sáng-dù muōng biéng muōng sâ̤, Ngà̤ Táuk-sĭng ciŏng cêu ciā chió giŏng ké̤ṳk Hók-ciŭ gáu-huôi, gāi siàng gáu-dòng. Dŏng-ciŭ Gĭ-dók-gáu-dòng sê Hók-ciŭ Gáu-huôi gì dâ̤ 2 ciáh cê̤ṳ-huôi-sū, miêng-cék ô 600 m², â̤ dé̤ṳng niông 1000 nè̤ng dùng-sìng lì cê̤ṳ-huôi, bī Cĭng-muòng-lô Cê̤ṳ-huôi-sū gó lā̤ duâi. Ciā gáu-dòng diŏh Ùng-huá Dâi Gáik-mêng gì sèng-âu guŏng-muòng, gáu 2002 nièng ciáh tṳ̀ng-sĭng kŭi kī lì. Cī diŏng dù-piéng sê màng-buŏ sèng-âu gì Dṳ̆ng-ciŭ Gĭ-dók-gáu-dòng gâe̤ng Mìng-gĕ̤ng.